Begroting 2023: Extra steun voor Amsterdammers in nood

Wethouder van Financiën Hester van Buren maakte tijdens de presentatie van de Begroting 2023 bekend hoe het college van B en W, Amsterdammers gaat ondersteunen die in de knel komen door de snel stijgende prijzen. Het college ziet de nood bij steeds meer inwoners, ondernemers en maatschappelijk organisaties oplopen en heeft daarom, in aanvulling op het kabinet, een omvangrijk steunpakket gemaakt waar Amsterdammers al in 2022 aanspraak op kunnen maken. Vanaf 2023 wordt bovendien de inkomensgrens voor minimaregelingen, zoals de stadspas, de scholierenvergoeding en gratis OV voor ouderen, blijvend verhoogd zodat meer Amsterdammers worden ondersteund. Ook zet het college een steunfonds op van 20 miljoen euro om het mkb en maatschappelijke instellingen te kunnen helpen.

Wethouder Hester van Buren (Financiën): “We zien dat veel Amsterdammers het moeilijk hebben: hun bestaanszekerheid staat onder druk door een opeenstapeling van kosten. Daar maak ik mij zorgen om en het vraagt om snel ingrijpen. Daarom hebben we gekeken naar wat er snel kan, zodat we nog in 2022 de Amsterdammers die dat het hardst nodig hebben kunnen ondersteunen. Door de inkomensgrens voor de minimaregelingen vanaf volgend jaar te verruimen van 120 naar 130 procent kunnen we nog meer Amsterdammers helpen en een steuntje in de rug geven.”

Extra investeringen voor huishoudens met een laag inkomen

De meeste maatregelen van het Rijk om de koopkracht te verbeteren gaan in vanaf 2023. Het college verhoogt al in 2022 een aantal regelingen voor huishoudens met een laag inkomen en weinig vermogen. Zo wordt het kindtegoed op de stadspas -voor ouders met kinderen in de leeftijd tot 14 jaar- verhoogd met honderd euro. Dit tegoed is bestemd voor onder andere kleding en schoolspullen. Amsterdammers met een chronische ziekte en een laag inkomen krijgen eenmalig een extra bedrag van honderd euro uitgekeerd en er komt een aparte regeling voor inwoners die in de schuldsanering zitten en die door de hoge energieprijzen in de knel komen. Zij hoeven deze winter hun maandelijkse aflossing aan de Kredietbank niet (volledig) te betalen. Een keer niet betalen betekent doorgaans dat de schuldhulpverlening stopt. Met deze maatregel wordt dat voorkomen. Ook geeft het college nog dit jaar een extra subsidie aan maatschappelijke organisaties die -kinderen in- minimahuishoudens ondersteunen.

De groep die van de minimaregelingen gebruik kan maken wordt in 2023 blijvend vergroot door de inkomensgrens te verruimen van 120 naar 130 procent van het sociaal minimum. Hierdoor kunnen meer Amsterdammers een beroep doen op regelingen zoals kwijtschelding gemeentebelasting, scholierenvergoeding, gratis sporten via het jeugdfonds of met korting naar de dierenarts. Ook krijgen deze huishoudens een stadspas, waarmee je hoge kortingen krijgt op onder meer de bioscoop, musea en het theater.

Amsterdams steunfonds voor ondernemers en maatschappelijke organisaties

Het college komt nog deze winter met een steunfonds van 20 miljoen euro voor mkb-ers en maatschappelijke organisaties, zoals sportclubs, zwembaden en kunst en cultuurinstellingen. Om de hulp zo gericht mogelijk te bieden aan hen die dat het hardste nodig hebben, worden criteria uitgewerkt die gaan bepalen welke ondernemers en instellingen in aanmerking kunnen komen. Ook verhoogt het college de budgetten en die van maatschappelijke organisaties waar de gemeente mee samenwerkt, zodat zij hun activiteiten voor de Amsterdammer kunnen blijven uitvoeren.

Coalitieakkoord

In deze begroting is het coalitieakkoord dat in het voorjaar werd gesloten tussen PvdA, GroenLinks en D66 financieel verder uitgewerkt. Daarin staan de drie prioriteiten centraal: het bestrijden van ongelijkheid, het aanpakken van de wooncrisis en het bestrijden van de klimaatcrisis. Door ‘ongelijk te investeren voor gelijke kansen’ investeert Amsterdam daar waar dat het hardste nodig is. Het streven is om jaarlijks 7500 woningen te bouwen, zo duurzaam en betaalbaar mogelijk. Binnen de bestaande woningen gaat het college door met het nemen van energiebesparende maatregelen om ‘energiearmoede’ te voorkomen. De verantwoorde groei van de stad betekent onder meer dat er genoeg voorzieningen komen, zoals scholen, cultuur, sport en groen, maar de uitvoering wordt uitdagender door de stijgende bouwkosten en tekorten aan materiaal en arbeidskrachten.

Investeringen

De komende jaren (2022-2026) investeert het college ongeveer 4,1 miljard euro aan onderhoud, verbetering en groei van de stad, waarvan 1 miljard euro in 2023. Niet alle gewenste investeringen passen op dit moment binnen de investeringsruimte. Niet alles kan en er zullen keuzes gemaakt moeten worden, waarbij investeringen in duurzaamheid naar voren worden gehaald. Het college gaat onderzoeken welke investeringen noodzakelijk zijn, gewenst zijn, nog even kunnen wachten of kunnen worden geschrapt. Deze keuzes zijn nodig met het oog op een houdbare schuld en een sluitende begroting. Door de vele investeringen loopt de schuld van de gemeente op van 7,0 miljard euro in 2022 naar 9,1 miljard euro in 2026.

Financiën

De eerstkomende jaren is de financiële situatie van Amsterdam nog positief, vooral dankzij eenmalige bijdragen vanuit het Rijk. Vanaf 2026 staat er een tekort in de begroting van 90 miljoen euro en is de begroting niet meer sluitend. Er komt dan jaarlijks te weinig geld binnen om de essentiële taken uit te kunnen voeren. Het tekort ontstaat doordat gemeenten fors minder geld ontvangen van het Rijk: het zogenoemde ‘ravijn’. Op Prinsjesdag maakte het kabinet bekend het ‘ravijn’ een jaar vooruit te schuiven naar 2027. Gemeenten zijn in gesprek met het Rijk en dringen aan op een structurele oplossing. Als de verlaagde uitkering vanuit het Gemeentefonds doorzet, zullen er nóg scherpere keuzes gemaakt moeten worden. Keuzes over investeringen en wat een verantwoorde en houdbare schuld is, worden bij de voorjaarsnota gemaakt.

Raadsbehandeling

De Begroting 2023 zal op 9 en 10 november worden behandeld in de gemeenteraad, en daarvoor in de verschillende commissies. De Begroting 2023 en de publieksvriendelijke versie vindt u op: www.amsterdam.nl/begroting.